Ambalaj Nedir?
Ambalaj içerdiği ürünü en temiz, güvenilir ve sağlıklı koşullarda koruyan ve hedefe ulaşmasını sağlayarak depolanmasını ve taşınmasını kolaylaştıran bir malzemedir. Ambalajlar satış ambalajı, grup ambalajı, nakliye ambalajı ve tüketici ambalajı olarak sınıflandırılabilir.
Ambalaj Filmleri
Ambalaj üretiminde kullanılan plastik filmler; saydam veya yarı saydam, biyolojik zehirli maddelerden etkilenmeyen, hafif maddelerdir. Ayrıca kimyasal ve atmosferik şartlara uygun, yüksek basınç, sıcaklık ve korozyona dirençli olmaları gerekmektedir. Endüstride kullanılan ambalaj filmleri genellikle polipropilen, polietilen, poliamid, polivinil klorür, polivinilden klorür, polietilen tereftalat maddelerinden oluşur.
Ambalaj Filmlerinin Kalitesinin Önemi
Ambalaj filmleri üstlendiği görev açısından kullanıldığı bölgeyi her türlü dış etkiye karşı koruma amacına sahip olduğu için kalite düzeyinin kesinlikle yüksek olması gerekmektedir. Kalitenin önemsenmemesinin yol açacağı herhangi bir ambalaj filmi hasarı durumunda içerdiği korunan maddeye bağlı olarak çok yüksek maddi hasarlara sebep olabilir.
Ambalaj Filmlerinde Kullanılan Kalite Kontrol Test Yöntemleri
Ambalaj filmlerinin kalitesinin kontrolü için çeşitli testler yapılmaktadır. Bu testlerin amacı üretilip kullanılacak olan ambalaj filmlerinin fiziksel olarak gerilme, darbe, yırtılma, kırılma ve bu tarz dayanıklılık ile kullanışlılık testleri yapılır. Bu testler şu şekilde sıralanır:
Kargı Düşürme ile Darbe Dayanımı
Standartları: ISO 7765-1-1988, ASTM D1709, JIS K7124-1, GB/T 9639.1-2008
Bir laboratuvar test cihazı olan kargı düşürme darbe dayanımı cihazı kullanılarak polietilen filmlerin darbe dayanımları tespit edilir. Testin hazırlık aşamasında silindir şeklindeki filmin belirli bir bölümü kesilerek tek kat film haline getirilir. Test edilecek ürün cihazın kargı çarpma alanına belirli mesafeye (1.5 inch) gergin hale getirilerek özenle yerleştirilir. Ağırlıklı kargı yerine takılır. Butona basılarak ağırlık düşürülür ve test filmine çarpıp sektikten sonra havada yakalanır. Bu işlemin her tekrarı sayaçlar ile sayılır. Testin amacı test filminin çarpma ile çatlayıp çatlamadığını tespit etmektir. Eğer filmde çatlak oluşursa ağırlık %10 azaltılarak tekrar edilir, eğer filmde çatlak oluşturmazsa aynı oranda arttırılarak tekrar edilir. Testin yapımına 20 tekrar edene kadar devam edilir. Daha sonra elde edilen veriler bir grafikte toplanarak değerlendirilir. Ayrıca bu test filmin gövdesine ve kenarına ayrı ayrı yapılır.
Gerilme Dayanımı
Standartları: ISO 37, GB 8808, GB/T 1040.1-2006, GB/T 1040.2-2006, GB/T 1040.3-2006, GB/T 1040.4-2006, GB/T 1040.5-2008, GB/T 4850-2002, GB/T 12914-2008, GB/T 17200, GB/T 16578.1-2008, GB/T 7122, GB/T 2790, GB/T 2791, GB/T 2792, GB14232.1-2004, GB15811-2001, GB/T1962.1-2001, GB2637-1995, GB15810-2001, ASTM E4, ASTM D882, ASTM D1938, ASTM D3330, ASTM F88, ASTM F904, QB/T 2358, QB/T 1130, JIS P8113, YY0613-2007, YBB00042002, YBB00112004
Gerilme testinin hazırlık aşamasında belirlenen kalınlıkta uygun şekil ve boyutları verilen numuneler elde edilir. Plakanın ortası işaretlenerek numune çeneler arasına yerleştirilir. Ekstansiyometre işaretli bölgeye tutturulur. Daha önceden hazırlanmış test metodu seçilerek deney başlatılır. Deney sonucunda oluşan grafikten gerilme dayanımı ve uzama sonuçları cihaz tarafından hesaplanır.
Yırtılma Dayanımı
Standartları: ISO 6383-1-1983, ISO 6383-2-1983, ISO 1974, ASTM D1922 ASTM D1424, ASTM D689, TAPPI T414 GB/T16578.2-2009 GB/T 455
Yırtılma testi yapılmadan önce standart boyutlardaki PE filmler hazırlanır. Gerekli kuvvet laboratuvar test cihazı tarafından belirlenir. Cihazın seviyesi ayarlanıp film numunesi iki çene arasına yerleştirilerek numuneye kuvvet uygulanır. Yırtılma anındaki kuvvet okunur ve numunenin yırtılma dayanımı tespit edilmiş olur.
Renk
Standartları: ISO 2470; ISO 3688
Polipropilen toz ve pellet numunelerden plakalar hazırlanarak test cihazında uygun ışık kaynağı seçilerek renk değerleri ölçülür. Tüm değerler ölçüldükten sonra beyazlık indeksi bulunur.
Çevresel Baskıyla Kırılmaya Dayanım
Standartlar: ISO 6252 NEQ,ISO 4599 NEQ–; ASTM D 1693 (1980)–; ASTM D 1693:1980 EQV—
Uygun şekilde hazırlanıp mengenede sıkıştırılarak yüzey aktif madde içinde bekletilen polietilen numune plakaların kırılma dayanıklılıkları ölçülür. Numune maddesi uygun sıcaklığa getirildikten sonra bir çözelti hazırlanır ve deney tüpünün içine konulur. Daha sonra uygun sıcaklığa gelmesi için beklemeye bırakılır. Bu arada plakalarda çentik açılarak bükme sistemi mengeneye koyulur ve üzerine plakalar konulur (çentikli kısımlar üste gelir). Mengenede bükülen plakalar numune tutucuya konulur. Numune tutucu uygun şekilde tüpe yerleştirilir ve zaman içerisinde kırılmalar beklenip not alınır.
Kaynaklar:
www.petkim.com.tr
ambalaj.org.tr
www.plastik-ambalaj.com
www.ucsaambalaj.com
